SPIS TREŚCI: Pokaż spis treści >>- WSTĘP
- Oceanografia, jej przedmiot, zadania i podział, s 13; Zarys dziejów nauki o morzu, s. 14; Nadmorskie laboratoria badawcze, s. 16; Wielkie problemy współczesnej oceanografii, s. 21; Polski dorobek w dziedzinie oceanografii, s. 22; Pierwsza polska popularyzacja biologii morza, s. 25; Nowoczesny statek badawczy, s. 26; Człowiek przenika w głąb morza, s. 27
- WSZECHOCEAN
- 1. OGROM ŚRODOWISKA
- Powierzchnia i rozmieszczenie oceanów, s. 32; Podział wszechoceanu, s. 35; Głębiny, s. 38; Mierzenie głębokości oceanów, s. 41; Najrozleglej sze środowisko życia, s. 43; Z historii życia morskiego, s. 44.
- 2. DNO MORZA
- Geologia morska, s. 47; Klasyfikacja osadów dennych, s. 48; Pelagiczne osady denne, s. 49; Nowoczesne metody badania osadów dennych, s. 53; Osady pochodzenia lądowego, s. 54; Organizmy — niszczyciele skał, s. 55; Dno morza jako siedlisko życia, s. 56
- ORGANIZMY MORZA
- 3. ŚWIAT ZWIERZĘCY
- Wielkie środowisko życia zwierzęcego, s. 60; Pierwotniaki, s. 62; Gąbki i jamochłony, s. 64; Pierścienice, robaki i grupy pokrewne, s. 66; Mięczaki, s. 68; Skorupiaki, s. 70; Szkarłupnie, s. 72; Osłonice i lancetnik, s. 74; Systematyka strunowców, s. 76; Kręgowce morskie, s. 78
- 4. ROŚLINY
- Uwagi ogólne, s. 82; Roślinność planktonowa, s. 82; Osiadła roślinność morza, s. 84; Zielenice, s. 85; Brunatnice, s. ,87; Krasnorosty, s. 90; Roślinność kwiatowa, s. 91; Ekologiczne typy roślinności dennej, s. 92; Geograficzne rozsiedlenie roślinności morskiej, s. 93
- 5. MIKROORGANIZMY I PRZEMIANA MATERII W MORZU
- Bakterie, s. 96; Rozsiedlenie bakterii, s. 96; Mikroorganizmy bentosu, s. 98; Obieg węgla w morzu, s. 99; Obieg azotu w morzu, s. 99; Cykl siarki w morzu, s. 100; Cykl wapnia, żelaza i manganu, s. 101; Znaczenie bakterii, s. 101
- MORZE JAKO ŚRODOWISKO ŻYCIA
- 6. ŚWIATŁO A ŻYCIE W MORZU
- Ogólna rola światła w życiu morza, s. 105; Przenikanie światła w głąb, s. 106; Piętrowe rozmieszczenie roślin i poziom kompensacji, s. 108; Ubarwienie zwierząt morskich, s. 110; Aktywne przystosowanie barwne do podłoża, s. 111; Warunki widzenia a oczy zwierząt morskich, s. 114; Barwa wody a klasyfikacja mórz, s. 115; Świecenie morza, s. 117
- 7. FIZYCZNE CZYNNIKI ŚRODOWISKA
- Sposoby mierzenia temperatury w morzu, s. 120; Temperatura wszech-oceanu, s. 121; Cieplna gospodarka morza, s. 123; Wrażliwość organizmów morskich na temperaturę, s. 125; Wędrówki ryb w świetle warunków termicznych, s. 126; Lód morski, s. 127; Wpływ lodu na życie w morzu, s. 130; Wpływ ciśnienia na organizmy morskie, s. 131; Mechanizmy przystosowania do zmian ciśnienia, s. 133; Podwodna bioakustyka morza, s. 134
- 8. DYNAMIKA WÓD
- Wieczna ruchliwość środowiska; s. 137; Pływy, s. 137; Falowanie a organizmy morskie, s. 140; Sztormy w życiu morza, s. 142; Prądy morskie i ich badanie, s. 143; Prądy Atlantyku, s. 145; Prądy Pacyfiku i Oceanu Indyjskiego, s. 147; Cyrkulacja głębinowa, s. 148; Mieszanie się wód oceanicznych, s. 149; Rola prądów w rozsiedlaniu życia w morzu, s. 150; Meteorologia morska, s. 153
- 9. CHEMICZNE ŚRODOWISKO ŻYCIA
- Zasolenie wszechoceanu, s. 157; Sposoby określania słoności wody morskiej, s. 159; Wpływ zmian słoności na organizmy morskie, s. 161; Środowisko wewnętrzne zwierząt morskich, s. 163; Morze kolebką życia, s. 165; Wapń i krzem w środowisku morskim, s. 166; Mikroskładniki wody morskiej, s. 167; Materia organiczna, s. 168; Tlen i warunki oddychania w morzu, s. 170; Dwutlenek węgla i siarkowodór, s. 170; Reakcja wody, s. 171; Promieniotwórczość morza, s. 172
- 10. CZYNNIKI BIOTYCZNE I PRODUKCJA MORZA
- Odżywczy cykl morza, s. 175; Biofiltry morza, s. 177; Mułojady, skrobacze i czyściciele dna, s. 179; Drewnojady, s. 180; Drapieżne bezkręgowce, s. 181; Odżywianie się ryb i ssaków morskich, s. 184; Pasożyty, s. 185; Symbioza, s. 187; Samoużyźnianie morza, s. 189; Ogólna produkcja życia w morzu, s. 191; Nowoczesna ocena podstawowej produkcji morza, s. 193; Szacowanie fauny dennej, s. 194; Produkcja życia w Kattegacie, s. 196; Produkcja łąk podwodnych, s. 197; Łowiska rybackie jako obszary zagęszczenia życia morskiego, s. 198; Wahania ilościowe w występowaniu ryb na łowiskach, s. 199; Skupiska ptaków morskich, s. 201; Gospodarka biologiczna morza zjawiskiem ziemskim i kosmicznym, s. 202
- EKOLOGICZNE DZIEDZINY MORZA
- 11. ŻYCIE WÓD PRZYBEZEŻNYCH
- Przybrzeżne wody oceanów, s. 206; Zróżnicowanie życia, s. 208; U skalistych brzegów Atlantyku, s. 209; Dno piaszczyste strefy przybrzeżnej, s. 212; Rejony ujściowe rzek, s. 213; Eulitoral podwodny, s. 215; Sublitoral, s. 218; Rozród zwierząt przybrzeżnych, s. 220; Urozmaicenie i zagęszczenie życia przybrzeżnego, s. 221.
- 12. TROPIKALNE OBRAZY ŻYCIA PRZYBRZEŻNEGO
- Zarośla namorzyn, s. 224; Budowle koralowców, s. 228; Geograficzne rozmieszczenie raf, s. 230; Warunki życia koralowców, s. 232; Główne typy raf i ich geneza, s. 234; Obrazy życia raf koralowych, s. 235; Przebogaty zespół życia raf koralowych, s. 236; Znaczenie wysp koralowych dla człowieka, s. 240
- 13. ŻYCIE PELAGIALU — NEKTON
- Warunki życia pelagicznego, s. 242; Główne kategorie organizmów pela-gicznych. s. 243; Ryby pelagiczne, s. 245; Typy ryb dennych, s. 247. Rozród i rozwój ryb, s. 251; Meduzy opiekunkami narybku, s. 254; Wędrówki ryb, s. 254; Ssaki morskie, s. 260; Gady morskie, s. 266; Głowonogi nektoniczne, s. 269; Zjawisko biocyrkulacji morza, s. 271
- 14. PLANKTON I JEGO ROLA W GOSPODARCE MORZA .
- Kilka uwag ogólnych, s. 273; Plankton źródłem pokarmu w morzu, s. 274; Plankton a zagadnienia rybackie, s. 274; Plankton roślinny, s. 276; Plankton zwierzęcy —• zooplankton, s. 276; Drobna fauna pelagiczna, s. 278; Przystosowania planktonu do życia pelagicznego, s. 279; Meduzy i organizmy pleu-stonu podczas sztormu, s. 282; Pionowe wędrówki i rozmieszczenie planktonu, s. 282; Badanie pionowego rozmieszczenia planktonu, s. 284; Geograficzne rozsiedlenie planktonu, s. 285; Piankton oceaniczny i nerytyczny, s. 286; Zakwity morza, s. 287; Produkcja planktonu, s. 288; Zależności pokarmowe jako miernik produkcji, s. 291; Rola planktonu w gospodarce morza, s. 292
- 15. CIEMNE GŁĘBINY ABYSALU
- Warunki środowiska, s. 293; Oczy zwierząt głębinowych, s. 295; Światło zwierzęce, s. 297; Obserwacje Williama Beebe`go z batysfery, s. 298; Życie na dnie oceanu, s. 300; Skład fauny głębinowej, s. 302; Pochodzenie fauny głębinowej, s. 306; Wszechoceaniczność fauny abysalnej, s. 307; Najnowsze badania głębinowe, s. 309
- BIOGEOGRAFIA MORZA
- 16. CZYNNIKI ROZSIEDLENIA ORGANIZMÓW MORSKICH
- Środowiskowe i geograficzne rozsiedlenie organizmów, s. 314; Temperatura i prądy jako główne czynniki strefowego rozsiedlenia zwierząt morskich, s. 315; Wpływ zasolenia i innych czynników na rozsiedlenie, s. 316; Wpływ człowieka na rozsiedlenie, s. 317; Naturalne przeszkody w morzu, s. 320; Rola czynników historycznych, s. 322; Zadania biogeografii morza, s. 323; Biologiczna struktura wszechoceanu, s. 324
- 17. BIOGEOGRAFICZNE KRAINY WSZECHOCEANU
- Podział na krainy biogeograficzne, s. 326; Warunki życia w morzach gorących, s. 327; Indo-Pacyfik i Atlantyk tropikalny, s. 328; Morze Karaibskie, s. 331; Morze Sargassowe, s. 332; Życie w morzach zimnych, s. 333; Kraina wód arktycznych, s. 334; Z biologii Morza Barentsa, s. 337; Morza syberyjskie, s. 339; Wody antarktyczne i dwubiegunowość życia, s. 340; Morza umiarkowane, s. 343; Kraina umiarkowana południowa, s. 344; Kraina umiarkowana północna, s. 348; Morze Śródziemne i Czarne, s. 351; Morze Północne, s. 356
- 18. BAŁTYK
- Ogólna charakterystyka, s. 359; Granica i rejony Bałtyku, s. 360; Osady denne, s. 363; Dynamika wód, s. 364; Warunki cieplne i życie organiczne, s. 366; Zasolenie Bałtyku i Zatoki Gdańskiej, s. 367; Bałtyk jako słonawe środowisko życia, s. 369; Klasyfikacja wód słonawych, s. 373; Ekologiczny spektr fauny Bałtyku, s. 374; Zasolenie środowiska a rozwój ryb, s. 375; Biogeograficzna analiza fauny Bałtyku, s. 376; Gatunki arktyczne i dzieje Bałtyku, s. 377; Plankton roślinny Bałtyku, s. 381; Zooplankton Bałtyku, s. 381; Warunki życia na dnie, s. 383; Denne zespoły życia i szacowanie biomasy Bałtyku, s. 384; Wydajność rybacka Bałtyku, s. 387; Zanieczyszczenie Bałtyku i Wszechoceanu, s. 389
- ZASOBY MORZA
- 19. RYBOŁÓWSTWO MORSKIE
- Podział zasobów morza, s. 392; Najważniejsze gatunki ryb użytkowych, s. 393; Światowa statystyka połowów, s. 395; Główne łowiska rybołówstwa światowego, s. 396; Polskie rybołówstwo dalekomorskie, s. 397; Perspektywy rozwoju rybołówstwa światowego, s. 398
- 20. NIERYBNE ZASOBY MORZA
- „Rzeźnia" ssaków morskich, s. 401; Ptaki morskie — konkurentami człowieka, s. 404; Hodowle małżów, s. 405; Skorupiaki użytkowe, s. 406; Perspektywy eksploatacji planktonu, s. 407; Zasoby innych bezkręgowców, s. 408; Glony i trawy morskie, s. 411; Bursztyn — skarb Bałtyku, s. 412; Bogactwa mineralne morza, s. 413; Nie wyzyskane zasoby energii, s. 414; Próby gospodarowania na morzu przez człowieka, s. 415
- LITERATURA
- INDEKS NAZWISK
- INDEKS NAZW I POJĘĆ
- ŹRÓDŁA ILUSTRACJI
|